DOA Nedir? DYS Nedir? Hangi illerde DOA var? DOA kaydı nasıl yapılır?
- hseturkiye
- 1 gün önce
- 5 dakikada okunur
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA) Depozito Saha Yönetimi Sistemi’ni (DSYS) 2025 yılı sonuna kadar 81 ilde hayata geçirecek. Bakanlık, Sıfır Atık Hareketi’nin yeni bir adımı olacak depozito sistemiyle ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
Türkiye Çevre Ajansı’nın (TÜÇA) Depozito Saha Yönetim Sistemi (DSYS), kamu ve özel sektör iş birliği ile hayata geçiriliyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken ve Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA) Başkanı Prof. Dr. Ferhat Pirinççi, hafta başında DSYS’nin faaliyetlerini tek çatı altında toplayacak şirketin kuruluş protokolünü imzaladı.

VATANDAŞA TEŞVİK BEDELİ ÖDENECEK
Emine Erdoğan himayesindeki Sıfır Atık Hareketi’nin yeni bir adımı olacak depozito sistemi sayesinde piyasaya sürülen zorunlu depozitoya tabi içecek ambalajların tüketilmesi sonrasında iade alınması ve vatandaşa teşvik bedeli ödenmesi sağlanacak. Depozito bedeli vatandaşın e-cüzdan hesabına iade edilecek. Bu bakiye, QR kod ile ödeme özelliği olan tüm POS cihazlarında, anlaşmalı mağazalar, restoran ve marketlerde kullanılabilecek. Biriken bakiye banka hesaplarına transfer edilebilecek.
DOA MOBİL, UYGULAMA MARKETLERİNDE
Tüketicilerin iade süreçlerinde kullanacağı mobil uygulama “Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA)” da kullanılmaya başlandı. Bu sayede cep telefonlarına DOA uygulamasını yükleyen vatandaşlar depozito iade makinelerine QR kod okutup iade ettikleri ambalajlara karşılık gelen teşvik bedelini dijital cüzdanlarında biriktirebilecek. DOA Nedir? DOA ile ilgili tüm merak edilenler..
DOA İLE İLGİLİ MERAK EDİLEN SORULAR VE CEVAPLARI
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Depozito Saha Yönetimi Sistemi ile ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
1-Depozito Yönetim Sistemi (DYS) nedir?Depozito Yönetim Sistemi, belirli bir depozito bedeli alınarak piyasaya sürülen ürünlerin tüketilmesi sonrasında iade alınması ve depozito bedelinin geri ödenmesine dayalı bir sistemdir.
2-Depozito ne sağlar?- Ambalajları kaynağında ayrı toplamaya, geri dönüşüm değerinin korunmasına ve yükseltilmesine,- Birincil ham madde yerine kullanılarak doğal kaynakların korunmasına, ikincil ham madde kullanımıyla enerji sarfiyatının azaltılmasına,- Karbon emisyonlarının azaltılmasına ve 2053 Net Sıfır Emisyon hedefine ulaşılmasına, Sıfır Atık ve döngüsel ekonominin desteklenmesine katkı sağlanır.
3- Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) uygulaması nedir?Tüketicilerin iade süreçlerinde kullanacağı mobil uygulamadır. Bakanlık tarafından tescil edilmiş makineler ve manuel iade noktalarında tüketiciler, DOA mobil uygulamasını kullanarak depozito iadelerini gerçekleştirecek.
4-DOA uygulaması nasıl çalışır?Android ve iOS store mağazalarından uygulama ücretsiz indirilir. Karekod okutularak çalışan uygulama ile depozito iade makinelerine bırakılan ambalajlar için depozito bedeli tüketicinin e-cüzdanında birikir. Bu bakiye, QR kod ile ödeme özelliği olan tüm POS cihazlarında, anlaşmalı restoran ve marketlerde kullanılabilir.
5-DOA bankacılık sistemine entegre midir?Tüm finansal akışlar Türkiye Emlak Katılım Bankasının alt yapısı üzerinden DOA mobil uygulaması altında e-cüzdan entegrasyonu ile yürütülür. Biriken bakiye banka hesaplarına da havale edilebilir.
6-Uygulama Türkiye genelinde ne zaman başlayacak?Sakarya’da başlatılan uygulama 2025 yılı sonuna kadar ülke genelinde her il ve her ilçede hayata geçirilecek.
7-DOA’ya hangi kurum ve kuruluşlar destek veriyor?Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesindeki Türkiye Çevre Ajansının (TÜÇA) sistem yöneticisi olarak yer aldığı depozito yönetim sistemi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) iş birliği ile yürütülecek.
8-Yılda ne kadar ambalajda geri kazanım sağlanacak?Türkiye genelinde 783 bin kilometrekarelik coğrafyada yılda yaklaşık 25 milyar adet ambalajın toplanması öngörülüyor.
9-Ne kadar üründe DOA logosu var?Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü iş birliği ile 1 Ağustos 2023’ten bu yana 22 milyar adet içecek ambalajı işaretlenip piyasaya sürüldü.
10-DOA ile yıllık ne kadar kazanç elde edilecek?Ülke ekonomisine yıllık yaklaşık 520 milyon euro katma değer sağlanacak.
11-Hangi ambalajlara depozito ödenecek?Cam, plastik ve alüminyum malzemeden yapılmış 0,1 L ile 3 L arasındaki tek kullanımlık ambalajlar zorunlu depozito kapsamına alındı. Üzerlerinde depozito logosu olan bu ambalajlar için depozito bedeli ödenecek.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA), Sakarya’nın ardından 6 bölgedeki pilot illerde de Depozito Yönetim Sistemi’ni (DYS) hayata geçiriyor. Çalışmalarla ilgili sosyal medya hesabından paylaşım yapan Bakan Kurum, “DOA 7 bölgemize yayılıyor. Depozito İade Makinelerimizin kurulumuna; Sakarya'nın ardından; Erzurum, Mersin, Gaziantep, Samsun, İzmir, Konya’da da başladık. Depozito Yönetim Sistemi ile artık atıklar doğaya değil DOA’ya gidecek” ifadelerini kullandı.
Sıfır Atık kapsamında Türkiye genelinde çevre kirliliğinin önlenmesi ve geri dönüşümün teşvik edilmesi amacıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Türkiye Çevre Ajansı tarafından hayata geçirilen Depozito Yönetim Sistemi (DYS) başarıyla sürüyor. 2022 yılında pilot ilçe olarak Kızılcahamam'da başlatılan, 2024 Aralık ayı itibarıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Türkiye Çevre Ajansı merkez binalarında kullanılan, 2025 Şubat ayından itibaren de pilot il Sakarya’da hayata geçirilen Depozito Yönetim Sistemi’nde yeni bir aşamaya geçildi.

BAKAN KURUM: DOA 7 BÖLGEMİZE YAYILIYOR
Sosyal medya hesabından paylaşım yapan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “DOA 7 bölgemize yayılıyor. Depozito İade Makinelerimizin kurulumuna; Sakarya'nın ardından; Erzurum, Mersin, Gaziantep, Samsun, İzmir, Konya’da da başladık. Depozito Yönetim Sistemi ile artık atıklar doğaya değil DOA’ya gidecek” mesajını verdi.
6 PİLOT İL DAHA SİSTEME DAHİL OLDU
Sistemin 7 bölgeye yayılması için 24 Haziran – 8 Temmuz 2025 tarihleri arasında kamu koordinasyon toplantıları gerçekleştirildi. Erzurum, Mersin, Gaziantep, Samsun, İzmir ve Konya'da düzenlenen toplantılarda Türkiye Çevre Ajansı Başkanı Prof. Dr. Ferhat Pirinççi, valiler, büyükşehir ve ilçe belediye başkanları, ticaret ve sanayi odaları yöneticileri ile bir araya geldi. Toplantılarda sisteme ilişkin tanıtım ve bilgilendirmeler yapıldı.
DOA MAKİNELERİ 81 İLE YAYILACAK
Koordinasyon toplantılarının düzenlendiği bu illerde Depozito İade Makineleri (DİM) kurulmaya başlandı. İlk etapta 7 ildeki marketler, AVM’ler, üniversite kampüsleri, metro istasyonları, tren istasyonları, kamu ve belediyeye ait bina ile yerleşkelerde kurulmaya başlanan makinelerin bir sonraki aşamada 81 ile yayılması hedefleniyor.
SAKARYA’DA 4 AYDA 3 MİLYON ADET AMBALAJ TOPLANDI
Sistemin pilot uygulamasının Şubat 2025’te başladığı Sakarya’da 4 ayda yaklaşık 200 ton cam, 20 ton PET, 2 ton alüminyum olmak üzere toplam 3 milyon adet ambalaj toplandı. Bu sayede 175 bin 139 litre su tasarrufu, 239 bin 51 kilovatsaat enerji tasarrufu ve 145 bin 983 kg karbondioksit emisyon azaltımı sağlandı.
HEDEF; YILLIK 520 MİLYON AVRO KAZANÇ
DYS'nin Türkiye genelinde hayata geçmesiyle birlikte çevre kirliliğinin önlenmesi, denizlerdeki plastik atık miktarının azaltılması, yıllık 25 milyar atık şişenin toplanarak ekonomiye kazandırılması planlanıyor. Ayrıca, kayıt dışı üretimin engellenmesi ve sistemden yıllık yaklaşık 520 milyon avro kazanç sağlanması hedefleniyor. Atık toplama ve depolama maliyetlerinin azalması, düzenli depo sahalarının ekonomik ömrünün uzaması, enerji tasarrufu, sera gazı emisyonlarının azaltılması, tüketicilerin geri dönüşüm sistemine aktif katılımı ve çevre bilincinin artırılması da amaçlanıyor.

DOA MOBİL UYGULAMASI İLE KOLAY İADE
Tek kullanımlık cam, PET ve alüminyum içecek ambalajlarının geri dönüşüme kazandırılmasını hedefleyen sistem ile içecek ambalajları ‘depozito işareti’ ile etiketlendi. Tüketicilerin boş ambalajları kolayca iade edebilmeleri için DOA (Depozitosu Olan Ambalajlar) mobil uygulaması geliştirildi. Android ve iOS uygulama mağazalarında yerini alan bu uygulama, e-cüzdan sistemiyle entegre çalışıyor ve Emlak Katılım Bankası altyapısı üzerinden kullanıma sunuluyor. Tüketiciler, boş ambalajlarını DİM'e mobil uygulama ile iade ederek depozito bedelini e-cüzdanlarına otomatik olarak yükleyebiliyor. Biriken paralar, QR ödeme özelliği olan POS cihazlarında harcanabileceği gibi, diğer bankacılık işlemlerinde de kullanılabilecek.
Comments